قالب وبلاگ

داغ باشێندا توْنقال یانێر 

                         قارا داغدێر 

                         آی قارا داغدێر 

بۇلاقلارێ داشدان آخێر 

                         قارا داغدێر 

                         آی قارا داغدێر 

قیرمیزی سۇلار یایێلدێ 

چؤللر آچدێ قانلێ چیچك 

قالانێن سوْن گۆن لردی 

گۆلدانمێن گۆل ملری  

                         قارا داغدێر 

                         آی قارا داغدێر 

اصلان چئكیلدی كمنده 

ایكی قۇلار دۆشدی بنده 

خائن یوْلداش قال شرمنده 

                         قارا داغدێر 

                         آی قارا داغدێر 

قالا سۆرگۆن قالمێیاجاق 

توْنقال كؤزی سوْنمێیجك 

یاقێن ایۆازیم گئله جك 

                         قارا داغدێر 

                         آی قارا داغدێر 

هاردا دلیلریم اوْلدێ 

اوْ را بیل كی قارا داغدێر 

                         قارا داغدێر 

                         آی قارا داغدێر  .

بیر باهار گونو، بیر چیچك‎لی آغاجین آلتـیندا، لاله پاركـیندا، بیر كیشی ‎كی الینی كوتونون سول قولتوغونون جیبینه قویموشدور، نیمكتین اوستونده، بیر كیشی ایله كی نظره گلیردی تازا بازنیشسته اولوب دانـیشـیردی:

- دوز بویورورسوز، اقتصادی سیخینتی‎لار همیشه باعث اولوب آدام بعضی شئی‎لری زندگانلیق‎دا حذف ائله‎سین. آدام ائله‎یه بیلمز ات، چور‎ك و یاغ آلمایا، آمما ائله‎یه بیلر مثلن كیتابی اؤز برنامه‎سیندن حذف ائله‎یه. آدام خؤر‎ه‌ك یـئمه‎سه اؤلر، آمما اگر كیتاب اوخوماسا، اونا هئچ بیر شئی اولماز، تازا مومكون‎دور ترقّی‎ده ائله‎یه، خلاصه لازیم اولمایان شئی‎لرین حذفی آداما ضرر وورماز.

منیم بئش قـیزیم وار. دورد اوغلان هاواسینا دونـیایا گلیب‎لر. بئش‌ایل بوندان قاباق، اوّل‎كی قـیزیمی گره‎گ اره وئره‎یدیم. آمما جهیز آلماغا پولوم یوخ ‎ایدی. نه پس‌اندازیم  واریدی، نه ساتماق اوچون بیر درده دیه‎ن شئی. وام آلماغادا امكانـیم یوخ ‎ایدی. بیر گون بو پارك‎دا اوتورموشدوم روزنامه اوخویوردوم. گؤردوم بیر مناقصه آگهی‎سینده یازیب‎لار: «بؤیره‎ك آلـیریق».

دیوانخانا

 دیوانخانا شیروانشاهلار سارایی كوْمپلئكسی‌نین شیمال-قرب حیصه‌‌سینده، دیوارلا احاطه‌‌ ائدیلمیش كوادرات هیتده یئرلشدیریلمیشدیر. هیتین اوْرتاسیندا 1،5 م هۆندورلویونده اوْلان بۆنؤوره‌نین اۆستونده دیوانخانانین سككیزگوشه‌لی مركزی پاویلیوْنو اۇجالدیلمیشدیر. بۇ پاویلیوْنون مركزی سالوْنو بئش طرفدن آچیق ائیوانا باخیر. دیوانخانانی تشكیل ائدن خۆصوصی فوْرمالی سۆتونلار و اوْنلارین یاراتدیغی چاتماتاغلی آركا عابده‌نین مردلیك، قۆووت و مۆدریكلیك ایفاده ائدن مئمارلیق اوْبرازینی یاراتمیشدیر.عابده‌نین دامی ایكیقات اؤرتوكله اؤرتولموش،خاریجی گؤرونوشو دیلیم-دیلیم مئمارلیق فوْرماسیندادیر.

(1513-1576)

آذربایجان  خالقی‌نین  تاریخی   یادداشیندا بیرمنالی قارشیلانمایان  شخصیتله‌دن بیری بیر شاه عباسدیر.  اوْ،  اؤلكه‌ده  ثابتلیك  یاراتمیش،  اصلاحاتلار حیاتا كئچیرمیش،   اۇغورلو   حربی   عملیاتلار واسطه‌‌سیله  زبت  ائدیلمیش  توْرپاقلاری  گئری  قایتارمیش، گئنیش  قۇروجولوق  ایشلری  آپارمیشدیر.  بۇنونلا  بئله، “بؤیوك  سۆرگون”  نتیجه‌سینده ایرانین داخیلی رایوْنلاری‌نین اقتصادیاتینیاینكیشافائتدیرمه‌سی آذربایجان اقتصادیاتی‌نین ضعیفله‌دیلمه‌سی حسابینا حیاتا كئچیریلمیشدیر.  قێزیلباش   امیرلرینه  قارشی آپاریلمیش مۆباریزه آذربایجانلیلارین  دؤولتده تۇتدوقلاری  مؤوقئیه ضربه‌‌ وۇرموشدور. آذربایجان صفویلر  دؤولتی‌نین  تدریجن  فوْرمالاشماسی‌نین تمه‌لینی محض بیر شاه عباس قوْیموشدور.

آذربایجان تاریخینه بیر شاه عباس گؤركملی  دؤولت خادیمی، اصلاحاتچی، ایستئدادلی سركرده،  آذربایجان صفویلر دؤولتی‌نین  قۆدرتینی پربا ائدن و بۇنونلا  بئله،  اوْنون   فوْرمالاشماسی  اۆچون زمین یارادان شخصیت  كیمی داخیل اوْلموشدور.

بۇغازێن دریسین سوْیۇر بۇ تۆستۆ 

ایستی بیر یاننان، 

سس بیر یاننان ، 

باشێمێ دوْوارا چالێبلار گؤرن؟ 

نئیه گیجلله‌نیرم

           بۇ گۆن من آللاه؟. 

دان خوْرۇز یۇخۇدا 

          قاچا قاچدا بیز 

بوْیۇك قاپێلارێ آچێن گئلیریك 

سالخێم ، سالخێم 

یئتیم، اۇشاقلار كیمین. 

اۆره كیم تیترئیر 

ال لریم اسیر 

بیر بوْیۇك قم واردێ  

         دیلیمی كئسیر. 

بۇ قمین اؤزۆ  یوْخ 

         گۆجی دۇنیاجان !

ایگیدلر باغلانێب نامرد الینه. 

یئر الیمدن، گؤی تئلیمدن اؤپۆركن،

من كوْر‌اوْغلۇ،

واخت دَ‌ییرمان،

عؤمۆردن...

بیر دوْیۇملۇق مؤهلت اۇمدۇم عؤمۆردن،

قارا دنیز، هئچ شرقیندن دوْیمادێم.

كیمسه دئمیش: آغ یالمانلێ گؤی آتدێ،

اۆرگه بیلیب بوْغازێنا ایپ آتدێم،

داش ساحلی ساحلیندن قوْپارتدێم،

قارا دنیز، هئچ شرقیندن دوْیمادێم.

بۇ مقامدا چارپاناق داش كیمییم،

قاشسێز اۆزۆك،

اۆزۆكسۆز قاش كیمییم،

آغلێما یاد، یادا یادداش كیمییم،

قارا دنیز، هئچ شرقیندن دوْیمادێم.

شرقی دوْغار بۇ دامازلێق دالغالار،

وئیسل گؤزلۆ،

شمشیر سازلێ دالغالار،

عؤمرۆنده بیر شۆار یازدێ دالغالار،

قارا دنیز، هئچ شرقیندن دوْیمادێم!

قۇجدۇغۇم قۇم،

ایتیردیگیم داغ لپه،

اؤز ایچیمده "اوْلماز" آدلێ بیر چپر،

اؤز ایچیمده "یوْخ" دوْغاجاق بیر تپه...

قارا دنیز، هئچ شرقیندن دوْیمادێم.

پیتسۇندا، 1983

قاتار

گئتدی،

    كیچیلدی، 

              اریدی،

                         یوْخ اوْلدۇ اوْ بوْیدا قاتار.

آپاردێ

            سنی،

                     منی،

                               بیزی.

دوْلدۇردۇق واقوْنلارا آیرێلێقلارێ،

                         چتین تاپارێق بیر- بیریمیزی.

بلكه من باخماسایدێم آردێنجا

بئله سرعتله گئتمه‌یه‌جكدی.

سن اوْلماسایدێن ایچینده.

كامێنا یئتمه‌یه‌جكدی،

اوْ قاتار.

نئجه دارێخمێشام

ایندیدن سنسیز.

زامانێن اۆزۆنۆ نئجه چئویریم؟

ائله بیلمه‌سین كی، اوْ ظالیم قاتار،

اوْلاجاق بۇ ایمیش،

                      بیتدی،

                               قۇرتاردێ.

ائله بیلمه‌سین كی بۇ گئدیشییله،

منی سنسیز قوْیدۇ،

                     منسیز آپاردێ.