غلامحسین ساعدی (1936-1985)
گؤهر موراد آدییلا تانینان [اصلن آذربایجانلی اولان] چاغداش یازار غلامحسین ساعدی، 1936-جی ایلده تبریزده دوغولدو. طیب تحصیلی آلدی. یازیچیلیغا 16 یاشیندا باشلادی. چوخ سایدا اؤیكو، رومان، پیئس و سئناری قلمه آلدی. گاو (اینك) آدلی اؤیكوسو كینویا اویغونلاشدیریلدی و بین‌الخالق موفقیت الده ائتدی. ساعدی، معده قاناماسی سببیله 1985ده پاریسده حیاتینی ایتیردی و Père-Lachaise قبیریستانلیغیندا، صادق هدایتین یانیندا تورپاغا تاپشیریلدی.
چؤللوك (صحرا) - صحنه اورتاسیندا اطرافی تیكانلی تئل‌لرله (مفتیل‌لرله) چئوره‌‌لی بیر قویو. اوزونجا بیر كندیرین اطرافینا دولاندیغی بؤیوكجه بیر وئدره پایایا توتدورولموش. اوستونده بیر كؤینك، بیر شالوار اولان یورغون و آیاق‌یالین بیر یولچو [مسافر]، قان تر ایچینده صحنه‌‌یه گلیر. دیلی داماغینا یاپیشمیش، ییرغالاماقدا‌دیر. قویویا آتار. بیر نئچه دفعه تئل هؤرگونون اطرافینا دؤندوكدن سونرا باشینی اوزادیب كئچمك ایسته‌ییر؛ آمما باجارا بیلمیر. تئل‌لری چكركن بارماق‌لاری یارا خورا ایچینده قالیر. یئنی‌دن قویونون اطرافیندا دولانماغا و تئل‌لری چكمه‌یه باشلاییر. ییرغالاماقدا‌دیر.
دایانیب دوشونر. پایا‌لاردان بیری‌نین دیبینه اوتوروب دیرناقلارییلا تورپاغی ائشه‌لمه‌یه باشلار. ایكی الیله پایاسنی قاوراییب سؤكر. ایكینجی و اوچونجو پایا‌لاری دا چیخاردار. تئل هؤرگو آشار و قویونون بیر طرفی آچیلار.
بوش وئدره‌نی قویویا سالار. قویو اولدوقجا دریندیر. كندیرین اوجو، یولچونون الینده‌دیر. آغیرلاشمیش وئدره‌نی چكر. دولو و بؤیوكجه بیر دری وئدره‌یه قویولموشدور. حئیرتله درییه باخار. وئدره‌دن چیخاریب یئلله‌یر درینی. سو سسی ائشیدیلر. تلم-تلسیك دری‌نین آغیزینی آچیب وئدره‌یه بوشالدار.
دری هاوایلا شیشیریلمیش‌دیر. قویودان گولمه سس‌لری ائشیدیلر. یولچو قورخویلا درینی قویویا آتسا دا، آشاغیدان یئنی‌دن یوخاری آتیلار.
وئدره‌نی قویویا سالا‌راق كندیری یئلله‌یر و یوخاری چكر. بؤیوك و كؤهنه بیر كیتاب چیخار ایچیندن. كیتابی گؤتوروب صحیفه‌لرینی چئویره‌ر. ذؤقله ایچینده‌كی شكیل‌لره باخار. قویونون ایچیندن آغلاما سس‌لری ائشیدیلر. كیتاب، یولچونون الیندن قویویا دوشر. گؤزله‌یر آمما كیتاب یوخاری آتیلماز. وئدره‌نی قویویا سالار و كندیری یئلله‌یه‌رك یوخاری چكر. وئدره‌یه كسیك بیر ال و آیاق قویولموشدور. قورخویا قاپیلار. قویودان گولمه سس‌لری ائشیدیلر. یولچو وئدره‌نی قویویا بوشالدار. كسیك ال و آیاق یئنی‌دن آتیلار یوخاری.
وئدره‌نی قویویا سالا‌راق كندیری یئلله‌یر و چكر یوخاری. وئدره‌ده بؤیوك بیر آلماس گؤرونجه ذوقله الینده چك-چئویر ائدر. قویودان آغلاما سس‌لری گلیر بو دفعه. یولچو دوشونمه‌یه دالار و آلماسلا اویناماغا باشلار. بارماقلارینین آراسیندان سوروشه‌رك قویویا دوشن آلماس یئنی‌دن یوخارییا آتیلماز. عصبلشه‌رك وئدره‌نی قویویا سالار. كندیری یئلله‌یه‌رك یوخاری چكر. بو دفعه ایلان لئشی قویولموشدور وئدره‌یه. دیكسینر. قویودان گولمه سس‌لری گلیر. وئدره‌نی قویویا بوشالدار. ایلان لئشی یئنه یوخاری آتیلار.
یولچو یئره اوتوروب دوشونمه‌یه باشلار. ایلان لئشی، كسیك ال و آیاق ایله بوش درینی اؤنونه دوزه‌ر. كسیك ال و آیاغی، اؤز ال و آیاقلارییلا مقایسه ائدر. دوغرولوب وئدره‌نی قویویا سالار و كندیری یئلله‌یه‌رك یوخاری چكر.
بؤیوك بیر نار چیخار. قویودان اوزاقلاشیب ناری دیشله‌یر. چوخ سولو بیر ناردیر. قویودان آغلاما سس‌لری گلیر. یولچو حیرصله یاخینلاشیر و ناری قویویا آتیر. آغلاما سسی بیر آن كسیلیر. یولچو پئشمان‌دیر. گؤزله‌ییر. یالوارارجاسینا قویویا باخیر. اللرینی قویویا اوزا‌دیر. نار یوخاری آتیلماز.
یولچو وئدره‌نی بوراخیب باشینی ایكی الی آراسینا آلیر و قویونون اطرافینا بیر نئچه دفعه دؤنور. سمایا و اوفوقه باخار. هئچ بیر شئی یوخدور.
قویونون یانیندا چؤمبه‌لیب دوشونمه‌یه باشلار. قویودان یاواش یاواش شكیل‌لر چیخار. یولچو، قوللارینی آچا‌راق شكیل‌لری توتار و كؤكسونه باسار. آغلامایا باشلار. قویودان دا آغلاما سس‌لری گلیر. یولچونون گؤزلری دولار. بیر مدت سونرا قویودان گلن آغلاما سس‌لری تهدیدلی بیر شكیل آلیر. یولچو، شكیل‌لری قویویا آتیب گؤزله‌یر. شكیل‌لر بیر داها چیخماز قویودان.
بیر آز دوشوندوكدن سونرا وئدره‌نی گؤتوروب قویویا سالار. یئنی‌دن چكینجه بو دفعه بیر تاپانچا چیخار وئدره‌دن. تاپانچانی گؤتوره‌ر؛ قویودان گولمه سس‌لری ائشیدیلر. تاپانچانی قویویا سالار. یئنه چؤله آتیلار تاپانچا. گولمه سس‌لری گلیر آردیندان. تاپانچانی اوچونجو دفعه تپیكله‌یه‌رك قویویا سالار.
یئنه گولمه سسلریله چؤله آتیلار تاپانچا. یولچو تاپانچانی الینه آلیب قویونون یانیندا اوتورار. بیر تاپانچایا باخار، بیر قویویا. سویوقلوغونو حیس ائدر و لوله‌سینی آغیزینا سؤیكه‌ییب هئچ دوشونمه‌دن تتیگی چكر.
گولـله سسی صحنه‌‌ده عكس-صدالانار. یولچونون جسدی قویویا دوشر. قویودان قاتیلا قاتیلا گولمه سس‌لری ائشیدیلر. بیر مدت اورتالیغا سس‌سیزلیك حاكیم اولار و آردیندان یولچونون جسدی چؤله آتیلار.
بؤلوم لر:
،
