قالب وبلاگ

دیل مسأله‏سیندن اؤنجه قورآندا قومیّت‏لر و طایفالار مسأله‏sینه بیر باخیشیمیز اولاجاق‏دیر: قورآندا تانری تعالانین دیلیندن یازیر: ]یا ایهاالناس انا خلقناكم من ذكر و انثی و جعلناكم شعوباً و قبائل لتعارفوا ان اكرمكم عندالله اتقیكم = ای انسانلار بیز سیزی بیر كیشی و بیر قادیندان یاراتدیق سونرا سیزی طایفا – طایفا و شعبه – شعبه قیلدیق بونونلا دا ایسته‏دیك بیری – بیرینیزی تانیاسینیز. آللاه یانیندا سیزین عزتلینیز ان تقوالی‏لارینیزدیر. )حجرات – ۱۳)]

بو آیتدن بئله آنلاشیلیر كی انسانلارین مختلف طایفالارا و قبیله‏لره بؤلونمك‏لری تانری تعالانین امری و اونون الی ایله اولموشدور بو طایفالاردان ایسه هئچ بیری او بیریسیندن اوستون اولماییبدیر. بو آیتده طایفالارین هامیسینا بیر گؤز ایله باخیلیبدیر و هامیسیندان ایسته‏نیلیبدیر كی باشقالارینی تانیماغا سعی گؤسترسینلر. تانری تعالانین یانیندا ایسه دگرلی اولماق و اؤنملی ساییلماق طایفادان و قبیله‏دن آسیلی اولمایاراق هر انسانین تقواسینا باغلی‏دیر و تقوانین معناسی دا پیس ایش‏لردن اوزاق گزمك‏دیر. بو آیتده بشر حقوقونون ان گؤزل افاده‏سی آیدین گؤرولمكده‏دیر .

قورآنی واراقلایاركن روم سوره‏سینین ۲۱ – جی آیه‏سینده اوخویوروق ]و من آیاته خلق‏السموات والارض و اختلاف السنتكم و الوانكم ان فی ذلك لایات للعالمین[ همین آیه‏نین ترجمه‏سی بئله اولور: »و اونون )تانری تعالانین( آیت‏لریندن گؤیلرین و یئرین یاراتماسی و دیل‏لرین و بویالارین مختلف اولماسی‏دیر اوندا بیلن‏لره نشانه‏لر وار« تفسیر علمینه مراجعت ائده‏رك بئله آنلاشیلیر كی گؤیلرین و یئرلرین یارانماسیندان سونرا دیل‏لرین اختلافین مطرح ائتمك بو مسأله‏نین نهایت قدر اهمیّتینی گؤستریر. دئمك بو مسأله بیر او قدر اؤنملی‏دیر كی گؤی‏لرین و یئرین یارانماسی ایله بیر سیرادا دایانیبدیر و حتی اؤزوندن سونرا گلن بویالارین یعنی رنگ‏لرین و سویلارین چئشیتلی اولدوغوندان داها اؤنملی ساییلیبدیر چونكی قورآندا بیر سؤزون باشقا بیر سؤزدن اؤنجه و سونرا گلمگی اونون اهمیتی‏نین چوخ و آز اولدوغونو گؤستریر نئجه كی مختلف آیه‏لرده »اقیموالصلوة و اتواالزكوة = ناماز قیلین و زكات وئرین« دئییلدیكده نامازین زكاتدان آرتیق اهمیت داشیدیغی دویولماقدادیر و باشقا بیر آیتده ]اطیعوالله و اطیعواالرسول و اولوالامر منكم. آللاهدان و اونون ائلچی‏سیندن و ایش صاحابلاریندن اطاعت ائدین [دئییلنده بیرینجی اهمیت داشیان اطاعت آللاهین اطاعتی‏دیر سونرا اونون ائلچی‏سینین و داها سونرا ایش صاحابلارینین .

یوخاریدا گتیردیگیمیز آیتده ایسه بیرینجی اهمیت گؤی‏لرین و یئرین یارانماسی، ایكینجی دیل‏لرین و اوچونجو سویلارین مختلف اولماسینین‏دیر. بو مختلف اولماقدا ایسه سیررلر وار و بو سیررلری عالیم‏لر بیلر و عالیم‏لر اوندان سؤزلر دوشونرلر .

الشعراء سوره‏سینین ۱۹۶ - جی آیه‏سینده قورآنین دیلی حاقیندا دانیشیلیر و اونون ]بلسان عربی مبین = بیر دورو عرب دیلینده [اولدوغو قئید اولوناراق نئچه آیه سونرا بئله دئییلیر: ]و لو نزّلنا علی بعض الاعجمین فقرأه علیهم ماكانوا به مؤمنین = اگر اونو عرب‏دن باشقا بیر دیلده گؤندرسه‏ایدیك و سن ده اونو اونلارا اوخوسایدین هئچ بیری اینانیب مؤمن اولمازدیلار – شعراء ۱۹۹ و ۲۰۰] بو اونو گؤستریر كی قورآن یالنیز عرب‏لرین ایچینده نازل اولدوغونا گؤره عرب دیلینده‏دیر و آیدین‏دیر كی همین كتاب توتالیم تورك‏لرین ایچینده نازل اولسایدی تورك دیلینده اولاجاق ایدی و باشقا بیر ملّت‏لره باشقا دیل‏لرده اولمالی ایدی و بو جهتدن عرب دیلینین باشقا دیل‏لره و عرب قوومونون باشقا قووملارا هئچ بیر اوستونلوگو یوخدور و اوستونلوك آنجاق قورآنین‏دیر و اوندا گلن سؤزلرین .

همین معنانی باشقا بیر فورمادا بیان ائدن آیریجا بیر آیت فصّلت سوره‏سینین ۴۴ – جو آیه‏سی‏دیر: ]و لو جعلناه قرآناً اعجمیّا لقالوا لو لا فصّلت آیاته اعجمی و عربی، = بو قورآنی عجم دیلینده قیلسایدیق نیه آیت‏لری آیدینلاشماییبدیر؟ دئیه‏ردیلر. عرب دیللی‏لره عجم دیللی قورآن اولارمی؟[

ابراهیم سوره‏سینین ۴ - جو آیه‏سینده همین مسأله گئنیش بیر سویّه‏ده آچیلیبدیر : ]و ما ارسلنا من رسول الا بلسان قومه = بیز هئچ پیغمبری طایفاسینین دیلیندن باشقا بیر دیلده گؤندرمه‏دیك[ بو آیه‏ده اشاره اولدوغو كیمی مسأله‏یه گئنیش باخیلیبدیر و دئمك آللاهین پیغمبرلری هر قووم و هر طایفایا گئدركن اونلارین اؤز دیل‏لری ایله دانیشیبلار و ائله اونلارین اؤزلریندن اولوبلار .

یوخاریدا گتیردیگیمیز، قورآنین دیل حاقّیندا اولان نئچه آیه‏سینین شرحی‏ایدی همین مسأله حدیث‏لرده چوخ گئنیش آچیلیبدیر آنجاق سؤزوموز چوخ اوزانماسین دئیه بو مقدارا قناعت ائدیریك و بونو خاطرلادیریق كی هر قوومون و هر ائلین اؤز دیلینده یازیب - اوخوماسی هله بین‏الملل قانونلار قالسین تانری تعالا طرفیندن اونا وئریلن آیدین بیر حق‏دیر و بو حقّین قارشیندا دایانانلار آللاهین آیت‏لرینه منكر اولاراق یوللارین كفره دوغرو اگیبلر ]فبأی الاء ربكما تكذبان = آللاهینیزین هانسی آیت‏لرین دانیرسینیز؟ – رحمان سوره‏سی[

ایندی ایران جامعه‏sینده معلم‏چی‏لیك پیغمبرلیك ایش‏لریندن ساییلیر و یوخاریدا گلدیگی كیمی هئچ پیغمبر اؤز طایفاسی‏ایله باشقا بیر دیلده دانیشماییبدیر آنجاق نه‏دنسه بو پیغمبرلر )معلم‏لر( ایرانین تكجه فارس دیللی اوشاقلاری‏ایله اؤز دیل‏لرینده دانیشیرلار و باشقا اوشاقلار بو آللاه وئرن نعمتدن محروم قالیبلار؟ انشاللاه قورآن آیه‏لرینه عمل اولوناراق اونلار دا اؤز حق‏لرینه چاتسینلار.

یازار : استاد بهرام اسدی 

http://durnanews.ir/?p=1162

بؤلوم لر: یولداشلار،