|
من توركم ، آذری یوخ Vətən Anadır ANA çağırır bizi
| ||
|
|
“اورك” دئیه‌نده و اینساندا تیترك جانلی مؤوهومو، اونون ایچ وارلیغینی و ضعیف‌لیك‌لرینی نظرده توتماق‌لا، بو سؤز عینی زامان‌دا هم ده بد‌نده‌كی عضله‌یه دلالت ائدیر. “قوه” دئیه‌نده یازی‌چی اونون مهندیس‌لیك‌ده و ائلئكتریك‌ده ایشله‌دیلن آنلامی ایله موباریزه آپارمالی‌دیر. “خوشبخت‌لیك” دئدیكده ایسه بو ایفاده‌ده نه ایسه تئولوژی بیر معنانین گیزلندییی حیس اولونور. یازی‌چی ائله بیر سؤزدن ایستیفاده ائده بیلمز كی، او عینی زامان‌دا باشقا بیر معنایا چالاری اولماسین، عینی نفه‌سده یاد، مانعه‌چی‌لیك تؤره‌دن، آرزو اولونمایان تصوورلر یاراتماسین، اؤزلویونده انگلله‌مه‌لر و یونگول معنا داشیماسین و نازیك دیوارلار آراسیندا اولدوغو كیمی، سؤنموش و بوغولموش سس بوراخاراق اؤز-اؤزونه محو اولماسین. اگر حیله‌گر بیری‌سی مالیك اولدوغون‌دان چوخ شئی وئره بیلیرسه، یازی‌چی هئچ واخت بئله حیله‌گرلیك‌لر ائده بیلمز. او، مالیك اولدوغونون اوندا بیرینی، هئچ یوزده بیرینی وئره بیلمیر؛ اوخوجو اونو سطحی، اوزاق‌دان- اوزاغا، بئله تخمینی آنلادیقدا او چوخ شاد اولور، ان آزیندان اساس شئی‌لره موناسیبت‌ده كوبود آنلاشیلمامازلیق اولماسین. بوندان آرتیغینا او چوخ نادیر حال‌لاردا چاتیر. و هر یئرده، هاراداكی اونو تعریف‌لره و قیناق‌لارا لاییق گؤرورلر، هارادا كی، اونو سئویرلر و یا اینكار ائدیرلر، صحبت اونون دوشونجه‌لریندن و آرزولاریندان گئتمیر، بو یالنیز اونون یوزده بیری‌نین ائنسیز دیل كانالی واسطه‌سی‌یله اوخوجو قلبینه داخیل اولان حیصه‌سی‌دیر. بونا گؤره ده، اینسان‌لار، صنعت‌چی‌لرین و یا یارادیجی گنج‌لر قروپونون عذاب‌وئریجی قاندال‌لاری سیندیراراق یئنی ایفاده و دیل اوسلوبوندان ایستیفاده ائتمه‌سینه قارشی اؤلوم- دیریم موباریزه‌سی قالخیرلار. عادی وطنداش‌لار اوچون دیل (اونلارین زحمت‌له اؤیره‌ندیك‌لری ایسته‌نیلن دیل، یالنیز سؤز توپلومو یوخ) توخونولمازدیر. اینسان‌لار اوچون بوتون عمومی و كوللئكتیو الده اولونان، اونون چوخ‌لاری ایله ایمكان داخیلینده بؤلوشدویو، اونا هئچ زامان یالقیزلیق، دوغوم و اؤلوم، همچینین داخیلی «من» حاقیندا دوشونمه‌یه ایمكان وئرمه‌ین هر شئی توخونولمازدیر. وطنداش‌لار دا یازی‌چی‌لار كیمی دونیا دیلی ایده‌آلینا مالیك‌دیرلر. اما وطنداش‌لارین دونیا دیلی هئچ ده یازی‌چی‌لارین آرزولادیغی كیمی دئییل؛ بو وار- دؤولت جنگل‌لیگی، سون‌سوز اوركئستر دئییل؛ او زحمته، سؤزه و كاغیذا قناعت ائتمه‌یه ایمكان وئره‌ن و پول قازانماغا مانعه‌چی‌لیك یاراتمایان، ساده‌لشدیریلمیش تئلئگراف ایشاره‌لری توپلوموندان عبارت‌دیر. آخی یازی‌چی‌لیق، موسیقی بسته‌لمك و بو كیمی پئشه‌لر پول قازانماغا مانع اولور! عادی وطنداش‌لار اینجه‌صنعت دیلی ساییلان بیر دیلی اؤیره‌ندیكده بونونلا كیفایت‌لنیرلر و اینجه‌صنعتی آنلادیقلارینی و ال‌چاتان اولدوغونو دوشونورلر، اما بیله‌نده كی، اونلارین زحمت‌له اؤیره‌ندیك‌لری بو دیل اینجه‌صنعتین یالنیز چوخ كیچیك بیر ساحه‌سی اوچون یارارلی‌دیر، اوندا اؤزلریندن چیخیرلار. بیزیم بابالاریمیزین دؤورونده ادعالی و ساوادلی اینسان‌لار اولوبلار، اونلار موسیقی‌ده هایدن و موزارت-لا برابر بئتهووئن-ی ده آنلاماغا قادیر ایدیلر. دوشونوردولر كی، زامان‌لا آیاق‌لاشیرلار. آنجاق شوپن، واگنئر و لیست گلدیی زامان اونلارا داها بیر یئنی دیل اؤیره‌نمك، یئنی‌لییی اینیقلاب‌چی و گنج‌لیك روحوندا، چئویك و سئوینج‌له قبول ائتمك تكلیف ائتدیك‌ده اونلار قاشقاباق‌لارینی ساللادیلار، اینجه‌صنعتین تنزولوندن و اونلارین یاشاماغا مجبور اولدوق‌لاری زامانین چتین‌لییندن دانیشدیلار. حال- حاضردا مین‌لرله اینسان‌لار بو یازیق‌لارین گونونده‌دیرلر. اینجه‌صنعت یئنی سیمالار، یئنی دیل‌لر یارادیر، یئنی‌دن دانیشماغی و اؤزونو ایفاده‌نی اؤیره‌نیر، او دونه‌نكی و سیراغاگونكو دیللرله بوغازا قدر دولودور، او دیلدن باشقا هم ده رقص ائتمك ایسته‌ییر، بوتون سددلری آشماق ایسته‌ییر، پاپاغینی بیر دفعه ده اولسون ترسینه آسماق و زیگزاگ یئریمك ایسته‌ییر. و وطنداش‌لار بونا گؤره چوخ غضبلی‌دیرلر، اؤزلرینی تحقیر اولونموش حساب ائدیرلر، اؤز ده‌یرلری‌نین كؤك‌لرینه باغلی‌لیغینا شوبهه‌لی‌دیرلر، هر طرفه سؤیوش‌لر یاغدیریر و شخصی تحصیل اؤرتویونون آلتیندا گیزله‌نیلر. همین بو نیفرت و معناسیز هیجان وطنداش‌لاری آزاد ائتمیر، اونلارین داخیلینی تمیزله‌میر، اونلارین داخیلی ناراحات‌چیلیق‌لارینی و ناراضی‌لیق‌لارینی هئچ جور آرادان قالدیرمیر. وطنداش‌لار حاقیندا شیكایت‌لنمه‌یه اساس‌لاری دیگرلریندن آز اولمایان صنعت آدام‌لاری ایسه عكسینه اولاراق اؤز غضبینی، نیفرتینی، آجی‌سینی یئنی دیلین آختاریلماسی، یارادیلماسی و اؤیرنیلمه‌سی یولو ایله ایفاده ائدیر. او، حیس ائدیر كی، سؤیمك هئچ نیه یارامیر و گؤرور كی، سؤین همیشه یانیلیر. بیزیم دؤورده اینجه‌صنعت آدامی اؤز شخصیتیندن باشقا دیگر ایده‌آلا مالیك اولمادیغیندان، او اؤزو اولماقدان باشقا و یالنیز اونا طبیعتین وئردیینی دئمك و ائتمك‌دن باشقا هئچ‌نه ایستمه‌دییندن و آرزولامادیغین‌دان، او وطنداش‌لارا قارشی اولان دوشمنچی‌لیینی ایمكان داخیلینده شخصی، ایمكان داخیلینده گؤزل، ایمكان داخیلینده دولغون ایفاده‌یه چئویریر، او اؤز غضبینی آغزی كؤپوك‌لو شكیل‌ده دئمیر، اونون اوچون یئنی بیر ایفاده، یئنی ایرونییا، یئنی كاریكاتورا، یئنی بیر یول سئچیر، قورور و یوغورور كی، كؤنول بولاندیران و قیجیقلاندیریجی حیسلری كؤنول‌آچانا و گؤزل بیر شئیه چئویر‌سین. طبیعتین نئجه ده رنگارنگ دیل‌لری وار، و اینسان نه قدر سون‌سوز سایدا دیل‌لر یاراتمیش‌دیر! «سانسكریت» و «وولاپوك» آراسیندا خالق‌لارین یاراتدیق‌لاری بیر نئچه مین ساده گراماتیكایا مالیك دیل‌لر حاقیندا دانیشماغا ده‌یمز. ساده‌دیر، اونا گؤره كی، بو گراماتیكالار یالنیز واجیب اولان‌لارلا كیفایت‌لنیرلر، و وطنداش‌لار اؤز آرالاریندا پول قازانماق، چؤرك بیشیرمك و بو كیمی شئی‌لری واجیب ساییرلار. بو ایسه دیلین ایره‌لی‌لمه‌سین هئچ جور تكان وئرمیر. اینسان دیلی (من گراماتیكانی نظرده توتورام) ایندییه كیمی بیر پیشییین قویروغونون بورولماسین‌دا، یاخود دا جننت قوشونون اؤز توی پالتاری‌نین گوموش توزو ایله یاراتدیغی چئویك‌لیگی و جان‌لی‌لیغی، شؤوقو و لوطفو الده ائده بیلمه‌ییب. بونا باخمایاراق اینسان اؤزونو قاریشقا و یا آرییا اوخشاتمایاراق، و اؤزو- اؤزلویونده قالاراق جننت قوشونو دا، پیشیی ده و بوتون دیگر حئیوان‌لاری و یا بیتكی‌لری ده آرخادا قویوب. او، فیكیرلری و حیسلری آلمان، یونان و یا ایتالیان دیلیندن ده سون‌سوز درجه‌ده داها یاخشی اؤتوره بیلن دیل‌لر یاراتمیش‌دیر. او، دین، معمارلیق، رسسام‌لیق، فلسفه یاراتمیش، ایفاسینداكی گئنیش‌لیك و رنگ‌لرینده‌كی دولغون‌لوق اولان موسیقی بوتون جننت قوش‌لاری و كپنك‌لری آرخادا قویور. من “ایتالیان رسسام‌لیغی” حاقیندا دوشونورم و مین‌لرله زنگین خیال‌لار باش قالدیریر، كور- ون اوخوماسی و شیرنیات‌لار، موختلیف چالغی آلت‌لری‌نین لوطف‌كار سس‌لنمه‌سی، سرین مرمر كیلسه‌لرین ایییی گلیر، راهیب‌لرین قیزغین عبادته اه‌ییلدیك‌لرینی گؤرورم، و گؤزل قادین‌لارین یومشاق طبیعتین قوینوندا شاهانه حؤكمران‌لیغینی گؤرورم. و یاخود دا دوشونورم: “شوپن”-ی گئجه قیسا و مئلانكولیك میرواری سس‌لره غرق اولونور، سیمین تیتره‌مه‌سینده غربت‌چی‌لیكده وطن ایضطیراب‌لاری سس‌لنیر: اذیت چكن بیری‌سی‌نین حالی‌نین بوتون علمی سؤزلرله، رقم‌لرله، آمارلارلا و فرمول‌لارلا ایفاده‌سی ایله موقاییسه‌ده، بورادا شخصی عذاب‌لار هارمونییا و دیسسونانس‌لاردا داها اوره‌كدن، داها دوزگون و دقیق ایفاده اولونور. كیم جدی اینانیر كی، “وئرتئر” و ویلهئلم مئیستئر” عینی دیلده یازیلیب؟ ژان پول بیزیم مكتب معلم‌لریمیزین دیلینده دانیشیردی؟ و بونلار هله یازیچی‌دیرلار! اونلار كاساد و كؤورك دیل ایله، تامام باشقا شئی اوچون نظرده توتولموش آلت‌له ایشله‌مك مجبوریتین‌ده ایدیلر. “مصر” سؤزونو دئه، و سن دایمی حیاتی تام درك ائد‌ن و سونونج‌دان قورخاراق، گوج‌لو و شرف‌لی آكوردلارلا آللاهی تعریفله‌ین دیلی ائشیدیرسن: داش‌لاشمیش باخیش‌لارلا فرعون‌لار میلیون قول‌لارین اوزه‌ریندن اوزاق‌لارا باخیرلار و هئچ نه‌یه نظر سالمادان هئی اوزاق‌لارا باخیرلار، سانكی یالنیز اؤلومون قارا گؤزلری‌نین ایچینه زیلله‌نیبلر؛ ائله بیل یئردن چیخمیش مقدس حیوان‌لار دونوبلار؛ یالنیز رققاص‌لارین الینده‌كی نیلوفر گولوندن ظریف ایی گلیر. بیر كاینات، سون‌سوز سایدا دونیالارلا دولو اولدوزلو سما – یالنیز بیر “مصر” سؤزونون قدرتینی گؤسته‌ریر. سن آرخان اوسته اوزانیب بوتون بیر آی بویو یالنیز بو خیال‌لاردان آیریلا بیلمزسن. اما بیردن سنین عاغلینا باشقا شئی گلیر. سن “رئنوار” آدینی ائشیدیرسن و بوتون دونیانین چهرایی، ایشیق‌لی و سئوینج‌لی دایره‌وی فیرچا ایزلریندن ترتیب اولونماسینی گؤره‌رك گولومسه‌ییرسن. دئییرسن “شوپئنهاوئر” و همین دونیا سون‌سوز گئجه‌لرده ایضطراب‌لاری ایلاهی‌لشدیرن و جدی صیفت‌له، جننته آپاران سون‌سوز ساكیت، سون‌سوز ساده، غمگین و چتین یول‌لا ایره‌‌لی‌له‌ین، عذاب چكن اینسانین جیزگی‌لرینه چئوریلیر. عادی وطن‌داش فانتاست‌لا دلینی قارشی-قارشییا قویور. عادی وطن‌داش دوز باشا دوشور: اگر او صنعت‌چی، ایلاهیات‌چی، فیلوسوف كیمی اؤز داخیلی وارلیغی‌نین دیبینه چؤكسه، اونون اؤزو او ساعت دلی اولار. بیزیم بو داخیلی وارلیغین دیبینی قلب و یا شعورسوز آدلاندیرساق دا، او بیزیم حیاتیمیزداكی بوتون حركت‌لرین قایناغی‌دیر. نورمال وطنداش‌لارین قلبی و اؤزو آراسیندا بیر گؤزه‌تچی وار- شعور، منویات، تهلوكه‌سیزلیك ایداره‌سی؛ و او قلبی‌نین درین‌لییندن گلن‌لری قورویوجو ایداره‌لرین ایجازه‌سی اولمادان قبول ائتمیر. یازی‌چی ایسه اؤز قلیبینه یوخ، سرحد ایداره‌لرینه اعتبار ائتمیر، و گیزلی اولاراق اونون یانیندان كئچه‌رك “او طرف” و “بو طرفه” مئییل‌لنیر، شعورلو و شعورسوزلوق آراسیندا، سانكی او هر ایكی ائوده‌دیر. او، عادی وطنداش‌لارین یاشادیق‌لاری، معلوم ایشیق‌لی طرفه مئییل ائد‌ن‌ده، بوتون دیل‌لرین كاسیب‌چی‌لیغی اونو سیخیر، و اوندا یازی‌چی حیاتی اونا تیكان‌لی گلیر. اگر او دیگر طرفه، قلب دونیاسینا قدم قویارسا، اوندا ایسته‌نیلن مئه اسرارنگیز حالدا سؤزه چئوریلیر، اولدوزلارین موسیقی‌سی ائشیدیلیر و داغ‌لار گولومسه‌ییرلر، و دونیا موكمل‌دیر، و بورادا ایلاهی دیل مؤوجوددور، اونون تركیبینده بوتون سؤزلر و حرف‌لر وار، بورادا هر شئی ایفاده اولونا بیلر، بورادا هر شئیین آهنگی وار، بورادا هر شئی آزاددیر. هئرمان هئسه | آلمانجادان چئویرن: دوكتور رئزو علیئو (آلمانییا) بؤلوم لر: آزربایجان ، دیل و تاریخی، |
بلاقا گؤره چیراق یاندیر،اوجاق قور كور یوخودان بیرجه دور قوی امه یین داغیتسین یوردوموزا قیزیل نور . حبیب ساهر
Dağlıq Qarabağ (1988-1993) Xankəndi (18.09.1988) Əskəran (19.10.1991) Hadrut (19.11.1991) Xocalı (26.02.1992) Şuşa (08.05.1992) Laçın (17.05.1992) Xocavənd (02.10.1992) Kəlbəcər (3-4.04.1993) Ağdərə (07.07.1993) Ağdam (23.07.1993) Cəbrayıl (23.08.1993) Füzuli (23.08.1993) Qubadlı (31.08.1993) Zəngilan (30.10.1993) *** Azərbaycan ***
|
| [ طراحی : ایران اسکین ] [ Weblog Themes By : iran skin ] | ||
