قالب وبلاگ

به هر حال آنچه در این بحث مورد نظر می باشد این است كه حرامی از مشتقات حرمی روزی لقب افتخار آمیز و افتخار آفرین جنگجویان آذربایجانی بود و تاریخ آذربایجان قهرمانان بزرگ و از جان گذشته ای در تحت این نام به تاریخ و فرهنگ ملل شرق تقدیم كرده كه متاسفانه بعدها در تحت تاثیر تبلیغات حاكمیت ها و دولتهای غیر شیعه و غیر آذربایجانی این واژه در نظرها منفور و مذموم گردیده و مورخین جوان باید در پاك كردن این رسوبات ذهنی دستگاه خلافت عباسی از چهره واقعی تاریخ آذربایجان تلاش و كوشش نمایند. واژه حرامی در حقیقت به نوعی  دچار سرنوشت واژه «استعمار» و مستعمره گردیده چه در آغاز استعمار به معنی «طلب عمران و عمارت و آبادانی بود» و استعمارگر ادعای این را داشت كه برای آباد كردن كشور یعنی برای مستعمره كرده آن دست به استعمار زده و نیت خیری در آن است چون از نظر غربی ها جنبه مثبت این واژه مدنظر بود ولی بعدها عملكرد آنها این واژه را از نظر كشورهای مستعمره به یك واژه منفور مثل واژه امروزی حرامی تبدیل كرد با این تفاوت كه در منفور گردانیدن واژه استعمار خود استعمارگران و عملكرد آنها دخیل بود در صورتیكه در منفور گردانیدن واژه حرام خود حرامی ها دخالتی نداشته و دستگاه خلافت عباسی در عرض چندین قرن حكومت خود از چهره آنها ترسیم غلطی ارایه داده است. باشد كه در اثر تلاش و كوشش مورخین جوان واژه های دیگری از تاریكی قرون و اعصار بدر آمده و تاریخ واقعی آذربایجان به مردم آذربایجان حقیقی تر ارایه گردد و آنچه مهم می نماید این است كه تاریخ آذربایجان و واژه های آن امروزه باید از دیدگاه یك مورخ ترك و آذربایجانی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و لاغیر.

 

 

منابع:

1 - الفهرست، محمدبن الاسحق ندیم، ترجمه: محمدرضا تجدد، انتشارات كتابخانه ابن سینا، تهران، 1343، ص 613

2 - الفهرست، محمدبن الاسحق ندیم، ترجمه: محمدرضا تجدد، انتشارات اساطیر با همكاری مركز بین المللی گفتگوی تمدنها، تهران، 1381، ص 613

3 - الفرق بین الفرق در تاریخ مذاهب اسلام، ابومنصور عبدالقاهر بغدادی، ترجمه دكتر محمد جواد مشكور، موسسه انتشارات و چاپ امیر كبیر، چاپ دوم، تهران، اردیبهشت 1344، ص 23

4 - علل و عوامل تجزیه خلافت عباسی، دكتر سید احمد رضا خضری،نشر غدیر خم،تهران، پائیز 1377، ص 167

5 - مروج الذهب و معادن الجوهر، ابوالحسن علی بن مسعودی، ترجمه ابوالقاسم پاینده، جلد دوم، شركت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ پنجم، 1374، ص 47.

6 - تاریخ طبری یا تاریخ الرسل و الملوك، محمدبن جریر طبری، ترجمه ابوالقاسم پاینده، جلد سیزدهم، انتشارات اساطیر، چاپ دوم، تهران، 1364، ص 58-59.

 

7 - سیرالملوك (سیاستنامه)، خواجه نظام الملك ابوعلی حسن طوسی، به اهتمام هیبوپرت دارت، بنگاه ترجمه و نشر كتاب، تهران، 2535 شاهنشاهی [(1355)]، صص 318-317.

8 - معجم الادبا، یاقوت حموی، به كوشش احمد فرید افاعی، جلد 2 (از مجموعه بیست جلدی)، نشر مطبوعات دارالمامون، چاپ سربی، قاهره، مصر، ص212 و معجم الادبا، جزء اول، دارالمشرق، جلدهای 2-1 (هر دو در یك جلد) بیروت، لبنان ص 212 ، ذیل زندگی نامه احمد بن ابراهیم بن حمدون.

9 - قواعد عقائد، صص 37-34 به نقل از مجله یغما، سال 11، شماره 2، اردیبهشت ماه 1377.

10 - تاریخ الرسل و الملوك، جلد سیزدهم، ص 5836.

11 - همانجا، همان صفحه.

12 - كامل، عزالدین علی بن الاثیر، ترجمه عباس خلیلی، شركت سهامی چاپ و انتشارات كتب ایران، ذیل حوادث سالهای مذكور.

13 - لغت نامه دهخدا ذیل بابك.

14 - الكامل، ابن اثیر، جلد دهم، ص 272-271.

15 - فرهنگ واژگان اكدی، محمد داوود سلّوم، ترجمه و تحقیق: نادر كریمیان سردشتی، پژوهشكده زبان و گویش با همكاری اداره كل امور فرهنگی، تهران، 1384، صص77-76.

16 - فرهنگ رشیدی، رشید بن عبد الغفور الحسینی المدنی التتوی، تحقیق و تصحیح محمد عباسی، انتشارات كتابفروشی بارانی، شركت سهامی چاپ رنگین، شاه آباد، طهران، 1337، ص586.

17 - زیرنویس ترجمه آثار الباقیه عن القرون الخالیه، ص257 به نقل از فرهنگ جهانگیری، میرجمال الدین حسین بن فخرالدین حسن انجوی شیرازی، ج اول، ویراسته دكتر رحیم عقیقی، چاپخانه دانشگاه، 1351، ص256.

18 -  سیاست نامه، خواجه نظام الملك، به تصحیح عباس اقبال، انتشارات اساطیر، چاپ سوم، تهران، 1375، ص282.

19 - همانجا، ص281.

20 - توضیح الملل و النحل، تألیف محمدبن عبدالكریم بن احمد شهرستانی،تحریر نو [توسط] مصطفی بن خالقداد هاشمی عباسی، با مقدمه و تصحیح و تحقیق و تكمیل و ترجمه سید محمدرضا جلال نائینی، جلد اول، چاپ چهارم، انتشارات اقبال، 1373- ص201.

21 - الدولت العباسیه، محمد بك الخضری، نشر عالم الكتاب، بیروت، لبنان، 1422 هجری،2002 میلادی،ص189.

22- همانجا، همان صفحه.

23- ترجمه متن عربی به درخواست اینجانب از طرف استاد محترم جناب آقای حمدالله جعفرپور استاد دانشگاه آزاد اسلامی انجام گرفته است كه بدین وسیله از مشارالیه تشكر می شود.

24- تاریخ الرسل و الملوك، جلد سیزدهم، ص5853.

25- سفرنامه ابن فضلان، احمدبن فضلان، ص21، ترجمه سید ابوالفضل طباطبائی، انتشارات شرق، چاپ دوم، شهریور2535،ص21.

 

26- النجوم الزهره، ابن تعزی بردی اتابكی، چاپ قاهره، 1342،ص184.

27- معجم البلدان، یاقوت الحموی، جلد اول، چاپ ووستفلد در لیپزیك، 1866، ص723.

28- دنباله تاریخ طبری، عریب بن سعد قرطبی، ترجمه ابوالقاسم پاینده، انتشارات اساطیر، چاپ دوم، 1364، ص6803.

29- سفرنامه ابن حوقل «ایران در صورت الارض»، ترجمه و توضیح دكتر جعفر شعار، انتشارات امیر كبیر، چاپ دوم،تهران، 1366، ص116.

30- معجم البلدان، شهاب الدین ابی عبدالله یاقوت بن عبدالله حموی رومی بغدادی، جلد اول، انتشارات اسلامی، تهران، ص529.

31- مسالك و ممالك، ابوالحق ابراهیم اصطخری، به اهتمام ایرج افشار، شركت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ سوم، 1368، تهران، ص167.

32- مروج الذهب و معادن الجواهر،ابوالحسن علی بن حسین مسعودی، ترجمه ابوالقاسم پاینده، ، شركت انتشارات علمی و فرهنگی، جلد دوم، چاپ پنجم، تهران، 1374، ص471.

33- سفرنامه ابودلف در ایران (در سال 341)، با تعلیقات و تحقیقات ولادیمیر مینورسكی، ترجمه سید ابوالفضل طباطبائی، كتابفروشی زوار، تهران، 1356، ص47.

34- تاریخ و عقاید مذاهب شیعه (المقالات و الفرق)،سعد بن عبدالله ابی خلف اشعری قمی، تصحیح متن عربی و تعلیقات دكتر محمد جواد مشكور، ترجمه دكتر یوسف فضایی، انتشارات آشیانه كتاب، تهران، 1382، ص134و ص286.

35- توضیح الملل، ترجمه الملل و النحل، محمد بن عبدالكریم بن احمد شهرستانی، تحریر نو [توسط] مصطفی بن خالقداد هاشمی عباسی، ترجمه سید محمدرضا جلالی نارئینی، جلد اول، انتشارات اقبال، تهران، چاپ چهارم، 1373، ص 232-231.

36- ترجمه الفرق بین الفرق در تاریخ مذاهب اسلام، ابو منصور عبد القاهر بغدادی، به احتمام دكتر محمد جواد مشكور، انتشارات امیر كبیر، چاپ دوم، 1344، ص193.

37- اخبار الطوال، ابو حنیفه احمد بن داوود دینوری، ترجمه دكتر محمود مهدوی دامغانی، نشر نی، تهران، 1364، ص444.

38-  تبصره العوام فی معرفت المقالات الانام، سید مرتضی بن داعی حسنی رازی، به تصحیح عباس اقبال، طهران، 1313، ص181-180.

39- فرق الشیعه، حسن بن موسی نو بختی، ترجمه و تعلیقات محمد جواد مشكور،شركت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ دوم، تهران، 1381، ص37.

40- تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، برتولد اشپولر، ترجمه دكتر جواد فلاطوری، بنگاه ترجمه و نشر كتاب، تهران، 1349، ص365.

41- تاریخ الرسل و الملوك، جلد سیزدهم، ص5808-5807.

42-  همانجا، ص5810.

 

43- ترجمه تاریخ مختصر الدول، تألیف غریغو ریوس ابوالفرج اهرون (ابن عبری)، ترجمه دكتر محمد علی تاج پور، دكتر حشمت الله ریاضی، انتشارات اطلاعات، تهران، 1364، ص202.

44- احمد حرامی دستانی، حاضرالایان، خالص آقا آیدین، ناشر: ترجمان غزته سی، 1001 تمل اثر سری سیندن، شماره 34.

45- اسكی تورك دولت لرینده اداری- عسگری عنوان و ترم لری، پروفسور دكتر عبدالقادر دونوك، تورك دونیاسی آراشدیرمالار وقفی، استانبول، 1988، ص1.

46- عثمانلی تاریخ دئییم لری و تریم لری سؤزلوگو، بیرینجی جیلد، محمد ذكی پاكالین، ایكینجی باسیلیش، ملی اییتیم باسیم ائوی، استانبول، 1971، ص737.

47- برای سایر مشتقات حرام به ترجمه المنجد مراجعه شود. 

بؤلوم لر: چریك های حرامی آذربایجان ،