قالب وبلاگ

 

1903- جو ایلده اوزاق شرقده تاریخی بیر حادثه‌‌ باش گؤستردی. آوروپا مدنیتینه اویغونلاشمیش یاپونییا سوسیما آچیقلاریندا قوجا روس ایمپئراتورلوغونون تا بالتیك دنیزیندن قالخاراق گلن حرب گمیسینی بیر همله‌ده سویون دیبینه باتیردی؛ آرخاسیندان پورت-آرتورون فتحی و بیر-بیرینی قووالایان یاپون ظفرلری گلدی. 

بوتون دونیانی، خصوصیله یاخین شرق ایله شخصاً روسییانی هیجانا وئرن بو حادثه‌‌ چارلیغین عصرلر گؤرموش بیناسینی سارسیتدی. روسییا داخیلینده‌كی هورریت و ایختیلال اونسورلری حركته گلدیلر: بونلار چار رئژیمیندن ممنون اولمایان خالق كوتله‌لرینی اینقیلابلاشدیرماق اوچون اللریندن گلنی اسیره‌مه‌دیلر. بو مقصدله هر طرفده هورریت و دئموكراتیك فیكیرلرینی یایان تشكیلاتلار قورولدو. 

چارلیغا قارشی موجادیله (موباریزه) ائدن سییاسی زومره و صینیفلر چارلیغی تشكیل ائدن میللتلر، زومره‌لر و صینیفلر قدر هر جور رنگ و آهنگ داشییان بیر چوخ پارتییالارا آیریلمیشدیلار. فقط بوتون موخالیفت و ایختیلال پارتییاسی و قروپلارینی مشترك بیر بؤلونمه خطتی ایله ایكی جبهه‌یه آییرماق قابیلدی. بونلاردان بیر قیسمی روسییادا پارلامئنتلی بیر ایداره تسیسی ایله كیفایتله‌نیر، موطلق چارلیق (چاریزم) رئژیمی یئرینه مشروتی (كونستیتوسییالی) بیر كراللیق قورماق ایسته‌ییردی. بونلار لیبئرال-بورژوا پارتییالاری ایدی. رادیكال-دئموكراتلارلا سوسیالیستلر ایكینجی قیسمی تشكیل ائدیردیلر. بونلار چارلیغین دئوریلمه‌سینی، یئرینده دئموكراتیك بیر جومهوریت رئژیمی‌نین قورولماسینی طلب ائدیردیلر. عینی زاماندا سییاسی بیر اینقیلابلا كیفایتلنمه‌ین بو قروپا داخیل اولان سوسیالیست پارتییالاری آوروپا كاپیتالیزمیندن فرقلی سوسیال بیر رئفورم پروقرامی‌نین تطبیقینی ده واجیب گؤروردولر. 

سوسیالیست پارتییالاری ایدئالیست-خالقچی ایدئولوگییاسیندا سوسیالیست-دئوریمچیلرله (قیساجا ائسئر)، تاریخی ماتئریالیزم ایدئولوگییاسی داشییان سوسیال-دئموكرات (قیساجا ائسدئ) زومره‌لرینه آیریلیردیلار. 


بؤلوم لر: محمدامین رسول زاده،