من توركم ، آذری یوخ Vətən Anadır ANA çağırır bizi
| ||
|
مارال سانكی ایرهلی آتیلاراق، سرعتله قاچان بیر وضعیتده تصویر ائدیلمیشدیر. ایبتیدای صنعتكار بۇ وضعیتی مارالین دؤشونو گرمیش، شاخهلی بۇینوزلارینی گئری آتمیش، بدنینی، آیاقلارینی یێغمیش، قۇیروغونو ایسه دیك قالدیرمیش شكیلده وئرمكله الده ائده بیلمیشدیر. تخمینن دؤرد- اۆچ مینیللییه عاید ائدیلن بۇ مارال رسمیندن خئیلی آرالی قایا اۆزرینده مؤوضو اعتباریله اوْنونلا باغلی اوْلان بیر نئچه تصویر ده واردیر. اوْنلار مارالا نیزه آتان آتلیلار رسملردن عبارتدیر. بۇنلار ماراللا مؤوضو اعتباریله مۆعیین قدر باغلی اوْلسادا بسیط و باشقا بدیی اۆسلوبدا یارادیلماسی ایله فرقلهنیر. بیز قایا اۆزرینده مۆختلیف بدیی اۆسلوبلاردا یارادیلمیش تصویرلرله راستلاشیریق. قدیم دؤورلره عاید تصویرلر داها دوْلغون، داها پلاستیك، سوْنرالار یارادیلمیش قایاوستو رسملر ایسه بسیط شكیلده ایجرا ائدیلمیشدیر. آراشدیرمالار گؤستریر كی، تۇنج دؤورونون آخیرلاریندان باشلایاراق قوْبوستان قایالارینداكی تصویرلر گئت- گئده هجمجه كیچیلیر و صنعتكارلیق جهتجه خئیلی دقیقلشیر. بۇ دؤورلرده مئتالدان حاضیرلانمیش مۆكممل فوْرمالی امك آلتلرینین و سلاحلارین مئیدانا چێخماسی، حئیواندارلیقلا اكینچیلیگین اینكیشافی اوْوچولوق پئشهسینه اوْلان ماراغی خئیلی آزالتماغا باشلامیشدیر. بۇ زامان اینسانلارین یاشاییشی اۆچون اساس منبع اوْوچولوق یوْخ، كند تسرروفاتی و باشقا صنعتكارلیق ساحهلری حساب ائدیلیردی. آیدیندیركی، بۇ دؤوره عاید تصویرلر ایچریسینده حیات و یاشاییش طرزی ایله علاقه دار اوْلان صحنهجیكلره داها چوْخ راست گلینیر. اولكی دؤورلرین تصویرواسطهلریندنفرقلی اوْلاراق بۇ دؤورده قوْبوستان قایالاری اۆزریندهكی فیقورلارین، بسیط شكیلده ده اوْلسا، قاباقجادان دۆشونولموش كوْمپوْزیسییالار اساسیندا قۇرولدوغو حیسس اوْلونور. بۇ دؤورده رسملر ده خئیلی دقیقلشمیشدیر. ایلك دفعه اوْلاراق تصویر اوْلونان اینسان فیقورلارینین آغزی، گؤزو، حئیوانلارین بۇینوزو، قۇیروغو و ... دئتاللار دقیق صۇرتده چكیلمیشدیر. قوْبوستان قایالاری اۆزرینده بۇ دؤوره عاید ائدیلن رسملرین قاضیلما و اوْیولماسیندا دمیر آلتلردن گئنیش ایستیفاده ائدیلدیگی حیسس اوْلونور. تصویر واسطهلرینین، تئكنیكی اۆصوللارین مۆكممللشمهسینه باخمایاراق، بۇ دؤور قایاوستو تصویرلرینین بعضی قۆسورلاری دا واردیر. اگر داش دؤورونون آخیرلاریندا یاشایان رسسامی تصویر ائتدیگی اوْبیئكت جانلی بیر مخلوق كیمی ماراقلاندیریردیسا و بۇنونلا علاقه دار اوْلاراق اوْنو سربست كوْمپوْزیسییادا، جانلی و حركتده وئرمهیه جهد ائدیردیسه، تۇنج دؤورونده چكیلمیش اوْیما رسملر حاقیندا بۇنو دئمك اوْلمور. بۇ دؤورون رسسامینی، اساساً، كوْمپوْزیسییانین قۇرولوشو، تصویر اوْلونان اوْبیئكتلرین فردی خۆصوصیتی و دیگر شرطلر ماراقلاندیریر. بۇ زامان صنعتده ایلك دفعه اوْلاراق سیممئترییایا دا مۇراجعت ائدیلیر. سیممئتریك شكیلده قارشی-قارشییا دۇرموش اینسان، حئیوان فیقورلارینا بۇ دؤورده چكیلمیش رسملرده تئز-تئز راست گلمك اوْلور. صنعتشوناسلار حاقلی اوْلاراق تۇنج دؤورونون آخیرلارینا عاید ائدیلن تصویرلرین یارانماسیندا اینسان شعورونون اینكیشافی ایله علاقه دار اوْلان ایلك دینی ائتیقادلارین دا روْلو اوْلدوغونو قئید ائدیرلر. ایبتیدای كاراكتئر داشییان دین، آیدیندیر كی، اوْ واختلار اینسانلارین حیات قاوراییشینا اۇیغون گلیردی. طبیعت حادثهلری قارشیسیندا عاجیز قالان ایبتیدای اینسانلار تۇنج دؤورونده بۇ حادثهلری رئال شكیلده دئییل، قاباقجادان دۆشونولموش بیر جادو و یا تیلسیم كیمی باشا دۆشوردولر. ائله اوْنا گؤره ده تۇنج دؤورونه عاید ائدیلن اوْیما تصویرلر اۆزرینده اولكی دؤورلرده راست گلمهدیگیمیز سیمووْلیك ماهیتلی خطلری ده گؤرمك اوْلور. تۇنج دؤورونه عاید ائدیلن اوْیما رسملر ایچریسینده كوْللئكتیو شكیلده تصویر ائدیلمیش اینسان فیقورلارینا خۆصوصیله تئز- تئز راست گلمك اوْلور. بۇ تیپلی رسملر سێراسینا ایلك نؤوبهده ال-اله وئریب ائله بیل كی، "یاللییابنزر" رقص ائدن بیر قروپ اینسان فیقورونو عكس ائدن تصویرلری عاید ائتمك اوْلار. بؤیوكداش "اوْوچولار زاغاسی" آدلانان ماغارانین اۆستونده اوْیولموش بۇ كوْمپوْزیسییادا آرخئوْلوْقلاریمیزین فیكرینجه، توْنقال اطرافیندا دینی مراسیم كاراكتئری داشییان كوْللئكتیو ریتوال تصویر ائدیلمیشدیر. آراشدیرمالار گؤستریر كی، حتی ایندینین اؤزونده ده آفریكا و آوسترالییانین ان اۇجقار یئرلرینده ایبتیدای حیات طرزی كئچیرن اینسانلار اوْولارینین ثمرهلی اوْلماسی اۆچون اولجهدن كوْللئكتیو شكیلده دینی مراسیملر كئچیریرلر. بۇ كوْللئكتیو مراسیملر، اساساً، توْنقالین و یا اؤلدورولهجك حئیوانین شكلی اطرافیندا اوْلور. منبعلر گؤستریر كی، سیبیرین و اوْرتا آسییانین قدیم اوْوچولاری دا اوْودان اول قایا تصویرلری اۆزرینده بئله مشقلر ائتمیشلر. بۇ تصویرلرین اۆزریندهكی نیزه ضربهسینین ایزلری ده قایاداكی شكیللرین پراكتیكی اهمیتینی تسدیق ائدیر. بۇ رقصلر دینی-سئهركار ماهیتی اعتباریله، بلكه ده آذربایجاندا ایلك آیین رقصلریندن حساب ائدیلمهلیدیر. بئله قروپ شكلینده ایجرا ائدیلن رقصلرین منشأیی یئنی داش دؤورونون اجتماعی حیاتی ایله باغلی اوْلموشدور. بئله كی، ایلك نئوْلیت مالدارلاری حئیوانلاری اهلیلشدیرركن ال- اله وئرهرك كوْللئكتیو بیرشكیلده ایشلهییردیلر. مالدارلارین بئله بیرگه كوْللئكتیو فعالیتی،مۆوفقیتلی امك پروْسئسیندن سوْنرا، استراحت زامانی اوْیون كئچیرمك مقصدیله تكرار ائدیلیردی. بئله اوْیونلار تئز-تئز تكرار ائدیلدیكجه اوْنلارین آیری-آیری حیصهلری رقص شكلینی آلیردی. بؤلوم لر: آزربایجان ، دیل و تاریخی، |
Dağlıq Qarabağ (1988-1993) Xankəndi (18.09.1988) Əskəran (19.10.1991) Hadrut (19.11.1991) Xocalı (26.02.1992) Şuşa (08.05.1992) Laçın (17.05.1992) Xocavənd (02.10.1992) Kəlbəcər (3-4.04.1993) Ağdərə (07.07.1993) Ağdam (23.07.1993) Cəbrayıl (23.08.1993) Füzuli (23.08.1993) Qubadlı (31.08.1993) Zəngilan (30.10.1993) *** Azərbaycan *** |
[ طراحی : ایران اسکین ] [ Weblog Themes By : iran skin ] |